Aanvangstekst:
Wil je geven wat je hebt,
dat de wereld zich herschept,
en mijn leven wordt gewekt in jou
en jij in Mij ? (Iona)
Gelezen (na de inleiding): Genesis 11: 1 – 9 en Johannes 14: 8 – 17
Inleiding
Thema: O Geest, woon bij ons in.
Ik wil in deze dienst proberen iets van die ongrijpbare Heilige Geest uit te leggen. Volgende week is het ‘Feest van de Geest’ !
Ik zeg er nu in deze inleiding al een paar dingen over.
De Heilige Geest vertegenwoordigt God zelf, het liefst zeg ik er ‘zij’ tegen, dan is Jezus de Zoon en de Heilige Geest de dochter… (Maar het is beeldspraak – natuurlijk niet biologisch letterlijk.)
God – dus ook de Heilige Geest – is – komt – van buiten de mens.
Zo zijn er kunstenaars en schrijvers die zeggen: ik heb dit muziekstuk – dit boek – dit kunstwerk ergens vandaan ontvangen – ik heb me ingespannen om het te ontvangen en te maken – maar het werd me gegeven.
Nu kom ik op een gevoelig punt…
Afgelopen 2 weken heb ik in Ens en Bant dezelfde preek gehouden:
O God wat mooi – van tulpenroute en kerkenpad naar een nieuwe kerk.
Ik heb gesproken over een mogelijke ervaring van god voor ieder mens – als u of jij alleen naar een veld tulpen toegaat: O God wat mooi… de Heilige Geest die iets fluistert van een ontzagwekkende schoonheid. (Misschien wilt u de preek nalezen.)
Iets heel anders door de Heilige Geest. Vorig weekend,vrijdag- en zaterdagnacht werd op NPO in 2 delen de 9 uur durende documentaire Shoah uit 1985 opnieuw uitgezonden – met alleen maar interviews met daders slachtoffers en omstanders van de vernietigingskampen. 4 miljoen Joden in christelijk Europa vermoord. De maker Claude Lanzmann besteedde er 12 jaar van zijn leven aan. O God…. wat vreselijk…
Voor mij een werk van de Heilige Geest. En ik heb bij het zien opnieuw een indringend appel gevoeld om de kerk te vernieuwen.
Omdat het met God, Jezus en de Heilige Geest volgens mij – gaat over schoonheid – over geluk – over liefde – over solidariteit – over menselijkheid – en NIET over bijbelse verhalen dogma’s die we onmogelijk nog kunnen geloven – NIET over onderdrukkende kerkelijke regels en praktijken. De Heilige Geest gaat over nieuwe adem, nieuw vuur, nieuwe wind – heerlijk !
Preek
Lieve mensen van God, en samen hier: Gemeente van Jezus Christus,
We zijn een week voor Pinksteren – het Feest van de uitstorting van de Heilige Geest – naar de letter zegt het boek Handelingen dat de Geest is geschonken aan IEDER mens. Dat wil dus zeggen, dat we niet ver naar de H Geest hoeven zoeken. De Geest woont dus al bij ons in!
Al beseffen of ervaren de meesten mensen dit helaas niet. We hebben dus allemaal een zaadje – een vonk of een parel van God verborgen in ons. Er is dus meer van ons te ‘maken’. We hebben allemaal nog een verborgen rijkdom in ons!
Pinksteren is het feest van de revolutie, van de democratie: IEDER is door De Geest bestemd om aan het woord komen, ja tot Léven!
God wil ons doen LEVEN – niet alleen maar over-leven, gezapig onze tijd uitdienend, of vol verdriet en gemis of angst – maar als het kan: stralend, bloeiend, vruchtdragend ! Op z’n minst – als hemelse waarde: menswaardig. Mens mogen en kunnen zijn.
God laat ons volop leven! – zo heet een lied van Hans Bouma.
Velen denken bij God, geloof, kerk en bijbel – helaas aan klein-houden, aan strenge regels, of denken bij ziekte of ramp, aan God als oorzaak – of geven God de schuld.
Maar God de Heilige Geest is een Inspiratie en Krachtbron tot leven, een licht dat ons aanstoot in de morgen: Sta op, kom tot leven !!
We zingen na de verkondiging het Lied van de Geest waarin zoveel wordt gezegd. Het is een gebed om de Heilige Geest:
+ Raak onze lippen aan – geef ook NU de tongen te verstaan: Er zijn ook nu mensen die inspirerend spreken en handelen – laten we niet doof blijven, maar ze verstaan – alleen vuur kan vuur aansteken.
+ Geest, woon bij ons in! (wat ik als thema heb gekozen)
+ Wees de gids, wijs de weg, ga ons voor – sinds Babel gaan wij eigen wegen…
+ Schenk ons een moment, een groet, een mare die juichen doet!
We herkennen het allemaal denk ik: als kind konden we nog onbevangen spelen en blij en spontaan zijn – maar bij het opgroeien kwamen de zorgen, de haast, de verdrietige dingen en de ongemakken.
En we willen het zo graag: vrij en blij zijn, ontspannen, gerust, opgewekt.
Beste mensen, hoe lukt het ons om de Heilige Geest te ontvangen ja in ons te laten wonen ? Zodat we met vreugde en zin door het leven gaan? zodat wij en mensen geluk en moed aan God beleven? Aan de kerk !! zodat we dankbaar zijn voor de komst van Jezus en volop LEVEN ?!
Ik ga u aan de hand van de 2 schriftlezingen, 2 antwoorden geven:
Antwoord 1 is: MET GOD LEVEN, GOD ZOEKEN, TIJD AAN GOD BESTEDEN
Waar niet met God gerekend wordt, zijn mensen met zichzelf en hun eigen belangen bezig.
Sinds Babel gaan wij eigen wegen. Laten we een stad bouwen die tot in de hemel reikt. Dat zal ons beroemd maken en dan zullen we niet over de aarde verspreid raken. Dat laatste was en is – nu juist wel Gods bedoeling: dat mensen de aarde bewoonbaar maken, er een goede plek om te leven van maken. Maar de kinderen van de zondvloed durven het niet aan, ze verschansen zich in een grote sterke stad: Babel. Met een toren zo hoog als de hemel, wilden zij zelf als God zijn.
Het is niet moeilijk om in het groot – maar ook in ons eigen kleine leven – parallellen te zien. Torens-van-Babel-van- zelfvergroting, van dikdoenerij, met auto’s en huizen, koelkasten, televisie’s noem maar op… Ik geloof: het is een verborgen boodschap van eenzaamheid, van ongelukkig-zijn en op de verkeerde manier aandacht vragen.
God daalde neer en verwarde de taal van de torenbouwers. Het is de boodschap: waar niet met God gerekend wordt, is er geen eensgezindheid, is er verwarring: ieder is bezig met alleen zijn of haar eigen belang, ieder wil dat alleen maar naar haar of zijn verhaal geluisterd wordt. Er is geen wezenlijke communicatie van open mensen die elkaar proberen te verstaan, ja die de ander tevoorschijn luisteren, die de ander tot spreken horen
Heilige Geest, Gij eensgezinde, o tolk kom Gij ons tegen, wees de gids naar de Ene stad, wijs de weg, wijs het steile pad!
Wij zullen ons moeten voorbereiden op de komst van de Heilige Geest. Wij kunnen de Geest niet gebieden – wij kunnen onszelf de vreugde en de zin van ons leven niet geven. Onze houding moet van grijpen ontvangen worden.
Wij kunnen onze grond bewerken. Wij kunnen bijbellezen, stilte oefenen, de woorden van God overdenken, met elkaar erover spreken, knielen bij een veld tulpen, bidden om de Geest. Zonder aandacht en tijd voor een geestelijk leven, gaan wij eigen wegen, van de Ene Stad van God af, niet er naar toe.
Ons verlangen naar de vreugde en de geestdrift van God, moet daarom beginnen met God te zoeken. God te verwachten. Het is de erkenning dat we zonder God, als los zand met elkaar omgaan, en dat er werkelijk iets moet gebeuren om van binnen te veranderen en open te gaan ! Voor ons eigen geluk en dat van ons samen.
Lukt het ons om echt stil te worden, om naar ons innerlijk, naar ons leven te luisteren? ! Om zowel onze oude littekens te voelen als ons verlangen ? Zo ja -dan kan er iets gebeuren…
Antwoord 2 is God de Vader – EN de Geest zijn te vinden in Jezus de Zoon
Wie Mij gezien heeft, heeft de Vader gezien. We moeten bij Jezus zijn, om God te vinden. God, de ware God, is niet meer zonder Jezus verkrijgbaar.
Zeker, God is te vinden in de natuur, in prachtige bloemen, aardige mensen, een uitzonderlijk mooi of knap kunstwerk, een ontroerend lied, zeker. Maar het diepste woord en gebaar van God aan ons is Jezus – als woord van vergeving, van liefde, van indringende ontmoeting om ons het Leven te geven.
Er is zelfs onder christenen veel verwarring over wie en wat God is. Alle eeuwen door is er veel geruzie, haat en nijd, geweest, partijschappen, groepen en kerken die allemaal meenden de ware waarheid te vertellen. Soms zelfs deze waarheid met geweld aan anderen te moeten opleggen – in Gods naam. Maar in Jezus’ Naam is dit volgens mij onmogelijk.
Jezus kan niet voor ieder karretje gespannen worden – al gebeurt dat helaas wel.
Jezus is voor ons het Gods-geschenk: god die Mens is geworden, om ons menselijk nabij te zijn. Jezus is voor mij de diepe blijde boodschap dat God ieder mens, voor een zelfmoord-terrorist zowel als voor een kind onder het puin van een ingestort huis, wil helpen gelukkig te zijn.
Want God had de wereld zo lief, dat Hij zijn enige Zoon gegeven heeft, opdat ieder die in hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft (Johannes 4:16).
‘Eeuwig leven’ begint volgens het Johannes-evangelie daar waar wij – ieder moment – snappen, toelaten: de oneindige liefde van God in Jezus Christus in ons. Wie de liefde van God in Jezus bij zichzelf toelaat, verandert tot een mens die zacht wordt.
Jezus is voor ons de ontmoeting – de persoonlijke ontmoeting met God.
Dat kan in gebed – in meditatie – knielend bij een veld tulpen – maar het meest reëel, concreet, confronterend, binnenkomend – ons veranderend – door ontmoeting met een medemens. Waar 2 of 3 in de Geest zich voor elkaar openen en elkaar géven – soms door intens strijden en betrokken zijn op elkaar om – wat ieder nodig heeft om tot Léven te komen. Om WEER tot leven te komen.
Want, de gebruikelijke situatie van ieder van ons is – en dat is niet eens heel negatief – dat we allemaal leven in een cocon, achter een masker of een afweermuur.
Soms heel erg overtuigd van ons eigen gelijk, soms diep depressief of eenzaam – hunkerend naar liefde, aanraking, geliefd worden, of naar een ander OM lief te hebben.
Wij zouden ons in de kerk veelmeer moeten toeleggen op waarlijk openend en ontmoetend gesprek – met of zonder veilige vormen van aanraking. Zoals Jezus mensen aanraakte en omarmde denk ik. Zelfs dansen zou werkelijk een openende ontmoeting van de Geest kunnen zijn. Het is een ervaring die ik zelf heb opgedaan.
Onze muren van angst en rationaliteitstorens zijn sterk en hoog….
Jezus vertegenwoordigt de persoonlijke ontmoeting met God. Ik hoop werkelijk dat ieder die verlangt naar een veilige persoonlijke ontmoeting om naar geluk of zin in zijn of haar leven te zoeken, de weg naar mij of een andere pastor of goed medemens weet te vinden.
Het is werkelijk niet eenvoudig om ons als twee mensen zich echt voor elkaar te openen – zonder angst – om met waarachtige liefde op elkaar betrokken te zijn.
Om te troosten – de ander echt erkenning en bevestiging te geven en te zien hoe de ander geholpen kan worden – om een nieuw leven te ontvangen en te beginnen. (Vaak niet gemakkelijk.)
Wij, u en ik, ons allemaal is de Geest gegeven ! – ik wil het nog een keer zeggen – bij ons allemaal woont de Heilige Geest ergens al van binnen! ZONDER bezieling met de Geest is een mens een zak water en zand!
MET de Geest, zijn we MENSEN VAN GOD: zijn we unieke mensen met een gave en een talent om bezield ons steentje bij te dragen aan de Menselijke Stad van God op aarde. Om van ons leven meer te maken, dan opgaan, blinken en verzinken.
Eén zin nog over de kerk: HET KAN ALLEMAAL NOG ZO HEEL ANDERS!!
Kom Schepper Geest, woon niet alleen bij ons in – maar breek de tent af waar het nodig is! Opdat we elkaar waarlijk in Jezus’ naam verstaan waar het om gaat: om schoonheid – geluk – liefde – solidariteit – om menselijkheid! Amen
Lied van de Geest (gezongen na de preek)
- Heilige Geest, Gij hemelhoge
Die ons het licht geeft in de ogen
De warmte in de stem, de vreugde
In ’t hart van de verheugde
Raak ook nu onze lippen aan
Geef ook nu tongen te verstaan
Wij talen naar uw woord, uw zin
O Geest, woon bij ons in.
2. Heilige Geest, Gij eensgezinde
Wij tasten allen in den blinde
Sinds Babel gaan wij eigen wegen
O tolk, kom Gij ons tegen
Wees de gids naar de ene stad
Wijs de weg, wijs het steile pad
Wees hartveroverend en spoor
Ons aan en ga ons voor.
3. Heilige Geest, Gij wel ter tale
Die ons verruimd doet ademhalen
Bevlogene, o vlam van vrede
Deel ons uw tongval mede
Schenk een twijg, een ontloken groet
Breng een mare die juichen doet
Breek uit in bloeisel overal
En liederen zonder tal.
Opgenomen in het gebed:
PrediKantlijn 